O le a le mea ua leiloa le manatua?
[puna]
E galo i tagata uma se mea i se tasi taimi po o se isi. E masani ona galo le mea mulimuli na e teuina ai lau ki taʻavale poʻo le igoa o le tagata na e feiloai i nai minute talu ai. O faʻafitauli faifaipea o le mafaufau ma le faʻaitiitia o tomai mafaufau e mafai ona tuʻuaʻia i le matua. Ae ui i lea, o loʻo i ai se eseesega i le va o suiga masani o mafaufauga ma mea e fesoʻotaʻi ma faʻafitauli o le leiloa e pei o le Alzheimer's. O nisi fa'afitauli e leiloa manatua e mafai ona togafitia.
Afai e te manaʻo e fesoasoani ia i latou o loʻo feagai ma faʻafitauli faʻapea, atonu e te manaʻo e filifili mo se fa'atele BSN tikeri. Ae peita'i, afai e te fia iloa atili e uiga i le leiloa o le manatua e fesoasoani ai ia te oe po'o se pele, faitau pea e a'oa'o atili.
Le So'oga i le va o le leiloa ma le matua
manatua leiloa ona o le matua e le taitai atu ai i ni faʻalavelave tele i le olaga i aso faisoo. Atonu e galo ia te oe le igoa o se tagata, ae e mafai ona e toe manatua i se taimi mulimuli ane. O lenei leiloa manatua e mafai ona faʻaogaina ma e le faʻalavelaveina le mafai ona ola tutoʻatasi, tausia se olaga faʻaagafesootai pe galue foi.
O le a le fa'aletonu ole mafaufau?
O le fa'aletonu o le mafaufau o se fa'aletonu manino i se tasi vaega o tomai mafaufau, e pei o le manatua. E mafua ai suiga e sili atu nai lo suiga e tutupu ona o le matua ae itiiti ifo nai lo suiga e mafua mai i le tuinanau. O le fa'aletonu e le fa'alavelaveina ai le agava'a o se tagata e fa'atino galuega i aso ta'itasi po'o le auai i gaioiga fa'aagafesootai.
O loʻo suʻesuʻeina pea e le au suʻesuʻe ma fomaʻi nisi faʻamatalaga e uiga i lenei ituaiga o faʻafitauli. O le tele o tagata gasegase e maua i le tulaga e iu lava ina alualu i luma i le tu'inanau ona o Alzheimer's po'o se isi fa'ama'i fa'atatau. Ae ui i lea, o isi e iai fa'ailoga masani o le leiloa o le mafaufau e feso'ota'i ma tausaga e le'o fa'agasolo tele ma e le i'u i le tu'inanau.
Le So'oga i le va o le leiloa o le mafaufau ma le tu'uvalea
Dementia ose faamalu fa'afomai fa'aoga e fa'amatala ai se seti o fa'ailoga e aofia ai le fa'aletonu i le faitau, fa'amasinoga, manatua, gagana, ma le mafaufau. E masani ona amata lemu ma faateteleina i le aluga o taimi, e mafua ai ona le atoatoa se tagata e ala i le faalavelaveina o mafutaga masani, fegalegaleaiga lautele, ma galuega. O le leiloa o le mafaufau e fa'alavelaveina ai le olaga masani o le fa'ailoga sili lea o le tu'inanau. O isi faʻailoga e aofia ai:
- Le mafai ona manatua upu masani
- Fai fesili tutusa i le toe fai
- Faafefiloi upu
- Fa'asese mea
- E umi se taimi e fa'auma ai galuega masani e pei o le faia o se keke faigofie
- Sese a'o ave ta'avale pe savali i se pitonu'u masani
- E fesuisuiai lagona e aunoa ma se mafuaaga manino
O a fa'ama'i e mafua ai le tu'ufua?
O faʻamaʻi e faʻaleagaina ai le faiʻai ma taʻitaʻia ai le leiloa o le mafaufau ma le faʻaleagaina e aofia ai:
- Ventular demementia
- faamai o le Alzheimer
- Lewy body dementia
- Fa'amata'u i luma
- Limbic-teletele TDP-43 Encephalopathy po'o LATE
- tu'u fa'afefiloi
O a tulaga e mafai ona toe fa'afo'isia o le leiloa o le mafaufau?
O le tele o faʻafitauli faʻafomaʻi e mafai ona taʻitaʻia ai le galo poʻo dementia fa'ailoga. O le tele o nei tulaga e mafai ona togafitia e toe fa'afo'i ai fa'ailoga e leiloa manatua. Ole su'esu'ega a le foma'i e mafai ona fesoasoani e fa'ailo pe a fa'aletonu le mafaufau ole ma'i.
- O nisi vaila'au e mafai ona o'o atu ai i le fa'agalo, fa'afoliga, ma le fenumia'i.
- O manu'a o le ulu, manu'a, pa'ū, ma fa'alavelave fa'afuase'i, ae maise lava i latou e o'o atu ai i le le iloa, e mafai ona o'o atu ai i fa'afitauli o mafaufauga.
- O le atuatuvale, atuatuvale, popole, ma isi faafitauli faalelagona e mafai ona taitai atu ai i le faigata ona taulai atu ma le le mafaia ona faatino gaoioiga i aso taitasi.
- O le le lava o le vaitamini B12 e o'o atu ai i fa'afitauli o le leiloa o le manatua ona e mana'omia mo sela mūmū maloloina lelei ma le tuputupu a'e/gausia o sela neura.
- O le inu ava malosi e mafai ona oo atu ai i le le atoatoa o le mafaufau.
- O fa'ama'i o le fai'ai e pei o se fa'ama'i po'o se tuma e ono mafua ai fa'ailoga e pei o le tu'ina.
- O le le gaioi o lauroid gland po'o le hypothyroidism e mafua ai le galo.
- O le manava moe e mafai ona mafua ai le leiloa o le mafaufau ma taʻitaʻia ai le le lelei o tomai mafaufau.
O afea e tatau ai ona e fa'afeso'ota'i se Foma'i?
Afai o oe po'o se tasi e pele ia te oe o lo'o fa'aalia ni fa'ailoga o le leiloa o lou manatua, atonu ua o'o i le taimi e va'ai ai i se foma'i. O le a faia e fomaʻi suʻega e iloa ai le maualuga o le faaletonu o le mafaufau ma faʻamaonia le mafuaʻaga autu. O se manatu lelei le ave o se uo poʻo se tasi o le aiga e mafai ona fesoasoani i le tagata maʻi e tali fesili faigofie o le a fesiligia e le fomaʻi e fai ai se faaiuga. O fesili nei e ono aofia ai:
- O anafea na amata ai faafitauli o le mafaufau?
- O a vaila'au e te inuina? O a latou tui?
- Ua e amata inuina ni vaila'au fou?
- O a galuega i aso taitasi ua sili ona faigata ona fai?
- O le a sau mea e fai e fa'afetaia'ia ai fa'afitauli e leiloa manatua?
- Na e i ai i se fa'alavelave po'o se manu'a i nai masina talu ai?
- Pe na e ma'i talu ai nei ma lagona le atuatuvale, popole, pe faanoanoa?
- Na e feagai ma se mea faigata tele o le olaga poʻo se suiga?
E ese mai i le faia o fesili o loʻo i luga ma le faia o se suʻega lautele o le tino, o le a faia foi e le fomaʻi isi fesili e suʻe ai le mafaufau ma le mafaufau o le tagata maʻi. E mafai fo'i ona latou fa'atonu su'esu'ega o fai'ai, su'ega toto, ma isi su'ega fa'afoma'i e iloa ai le mafua'aga o le leiloa o le mafaufau ma fa'ailoga e pei o le tu'ina. O nisi taimi, e mafai ona tuʻuina atu le tagata maʻi i se fomaʻi faʻapitoa e mafai ona togafitia faʻalavelave manatua ma faʻalavelave faʻafuaseʻi. O ia tagata tomai faapitoa e aofia ai fomaʻi maʻi, fomaʻi mafaufau, fomaʻi maʻi, ma fomaʻi mafaufau.
Faamatalaga faaiu
O le su'esu'eina muamua o le leiloa o le mafaufau ma le tu'inanau e mafai ona faigata. Ae ui i lea, o le vave su'esu'e ma togafitiga vave e mafai ona fesoasoani i le puleaina o fa'ailoga ma fa'ataga ai tagata o le aiga/uo e masani i le fa'ama'i. E le gata i lea, ae mafai ai foi ona tausia le lumanai, fesoasoani e iloa ai togafitiga, ma mafai ai e le gasegase poʻo lona aiga ona faʻatautaia muamua mataupu tau tupe poʻo tulafono.