Auala e Taofia ai le Gaimau

 

 

E te popole i ai leiloa lou manatua a o e matua pe fa'afaigata ona fa'atonu? E le o tuua na o oe. Miliona o tagata i le lalolagi atoa e iloa ai le leiloa o le manatua i aso uma. O le mea e lelei ai, e iai mea e mafai ona e faia fesoasoani e taofi manatuaina le mafaufau mai le tupu i le tulaga muamua. I lenei tesi post, o le a tatou talanoaina nisi o fautuaga ma togafiti mai se fomaʻi o ia o se tagata poto i le auala e faʻaleleia ai lou mafaufau!
E mafai ona leiloa manatuaga mai le leiloa toe fa'afo'isia?

Fa'amalositino Fa'alesoifua maloloina Fai'ai Soifua maloloina

Afai e ola pea neu o le fai'ai, o le manatua iina, o lea e mafai ona e toe maua le manatua faafitauli mai tulaga o le Alzheimer,” o le tala lea a Mr. Graeme. Fai mai Glanza e mafai ona mate neu i vaega mulimuli ane, ma mafua ai ona leiloa lo latou faamaoni. O le fesili muamua e masani ona i ai i tagata pe a latou oʻo i ai manatuaina le mafaufau pe mafai ona toe fa'afo'isia pe leai. O le tala fiafia e faapea, i le tele o tulaga, O le leiloa o le manatua e na o sina taimi ma e faigofie ona toe faʻafoʻi. E tele mea e mafai ona e faia e fesoasoani ai e toe faʻaleleia lou soifua maloloina, toe faʻafoʻi vaivai le mafaufau, ma faaauau pea i le matua masani.

O le a le mea masani ma le mea e le masani ai?

O nisi tagata matutua e popole i o latou tomai faalemafaufau pe afai latou te le mafai ona mafaufau tutoatasi. O nisi oi latou e ono popole i le faʻaaluina o se taimi sili atu e aʻoaʻo ai se mea, poʻo le galo ona totogi pili. O suiga i soifua maloloina faalemafaufau ma faalelagona e foliga mai e le taua, ae e faʻaalia ai le galo malie - e masani lava o se vaega masani o le matua.

Ua Fa'aalia le Fa'aaliga i le MRI Scan

fluorodeoxyglucose positron emission tomography (FDG PET), o se metotia faʻataʻitaʻiga e fua mafaufau failele e ala ile su'esu'eina o fesuiaiga ole kulukose.

I le isi itu, afai e oo i se tagata matua se suiga tele i uiga po o uiga, atonu o se faailoga o le sili atu ona ogaoga tulaga faafomai, pei o le Fa'ama'i o le Alzheimer po'o le tu'inanau. Afai manatuaina le mafaufau e fa'atasi ma suiga i lagona po'o amioga, e taua le va'ai vave i se foma'i. O le pito i lalo e mafai ona toe fa'afo'i le leiloa pe afai e vave maua. Afai o lo'o e fa'aletonu lou mafaufau, aua le popole – e iai mea e mafai ona e faia e fesoasoani ai e toe fa'afo'i lou mafaufau i le ala. I le tele o tulaga, o le leiloa o le manatua e na o sina taimi ma e mafai ona faigofie ona toe faʻafoʻi i le togafitiga saʻo. Aua le faatali – amata nei loa.

E Fa'afefea ona Ou Taofia le Ga'imau?

Atonu e te le manatua le igoa o se tasi pe atonu foi ua galo ia te oe le mea na e tuu ai ki o lau taavale. A o tuputupu aʻe se tagata faʻafitauli o le mafaufau e avea ma mafuaʻaga e popole ai faʻatasi ai ma le popole i le tuʻinanau, maualuga o le cholesterol, pili o masina, leiloa mea, suiga o uiga, meaʻai faaopoopo, suʻega faaletino, isi tomai mafaufau, suega toto, olaga i aso uma / galuega i aso uma, ae masani lava e le mafua ai ni faʻafitauli i le taimi muamua mo le tele o tagata matutua soifua maloloina. E taua le fa'agaoioia ma puipuia i tatou auala e foia ai le leiloa o manatuaga mo taimi pupuu. Alu i lau foma'i ma a'o le'i tupu se fa'alavelave fa'alavelave ma siaki lou toto, sela neura maloloina, ma le soifua maloloina lautele ina ia mafai ai ona fa'aauau au gaioiga i aso uma ma aua ne'i galo mea. E ui lava e le o mautinoa e mafai ona tupu le leiloa manatua pe tagata maua le malosi e taofi ai le faaletonu o le mafaufau, e i ai mea patino e mafai ona e faia e fesoasoani e puipuia ai le leiloa o le mafaufau, e aofia ai:

-Nofo malosi faaletino

-A'ai a mālōlōina meaʻai

- Ia lava le moe

- Puleaina tulaga popole

- Aloese mai le ava malosi ma fualaau faasaina

- Vaavaai mo le toto maualuga

-Nofo malosi le mafaufau / Fa'auai aiga tagata

-Aloese mai le manua o le ulu (fa'afeso'ota'i ta'aloga, pulou uila)

Ia mautinoa e te faia nei mea e mafai ona fesoasoani mea e teu ai lou manatua tumau ma'ai a'o e matua!

7 Fautuaga mo le Soifua Maloloina ole Fai'ai e taofia ai le leiloa o le manatua mo se taimi pupuu

O a tatou manatuaga uma e iai ni fa'aletonu. A'o e matua, e mafai ona sili atu le leaga o le se'e. Leai se mana'omia fa'afitauli o le manatua po'o le faaletonu o le mafaufau. O lenei laasaga faigofie o le a fesoasoani ia te oe e tumau ai le maʻai.

Faamalositino

E aofia ai le faaletino masani gaioioiga i au faasologa o aso uma e fesoasoani e faatumauina ai lou mafaufau faaosofia gaoioiga. O le a fesoasoani lea e teu ai lau fai'ai maloloina ma galue lelei. O nisi o faʻamalositino lelei e aofia ai yoga, Pilates, faʻaloloa, ma savali. O le a fesoasoani nei gaoioiga faaleleia lou manatua a'o fa'atumauina fo'i lou toaga ma lou soifua maloloina.

Mo tagata matutua soifua maloloina, ua fautuaina e le Fomai le 150 minute (30 minute e faalima i le vaiaso) e fai ai ni gaioioiga aerobic feololo e aofia ai le tamo'e malosi poo le tietie uila. Afai e le lava lou taimi e savali ai mo le 20 minute, taumafai e fai ni nai minute e savali ai i aso taitasi. E mafai ona e fa'ateleina le saoasaoa o lou fatu ma le toto e ala ile aerobics. Taumafai e savali vave ina ia aua neʻi mapu i le taimi o talanoaga.

O se tala sili lenei mo i latou e manaʻo e toe faʻafoʻi lo latou manatua. E le gata e manaʻomia lou tele o le moe, ae e tatau foi ona e mautinoa o loʻo e malosi faʻaletino. O le tuleia o lou tino i fa'amalositino malosi e mafai ona fesoasoani i le fa'atupuina o lou moe loloto. O le a mafai ai e lou tino ona malolo ma toe faʻafoʻisia e le gata o lou mafaufau, ae o lou soifua maloloina atoa.

E tele faʻamanuiaga e faʻaleleia ai le manatua e maua mai i le faʻataʻitaʻiina o yoga, mafaufau loloto, ma le savali faʻavave. O nei gaioiga e fesoasoani e faʻaleleia atili le taulaʻi, manatua, ma le faʻamalosi ae fesoasoani foi i le faʻaitiitia o le atuatuvale. Afai o lo'o e su'eina faaleleia lou manatua, taumafai e faʻaopoopo nisi gaioiga faʻamalositino malosi, yoga poʻo le mafaufau loloto i au masani i aso uma.

Toe iloilo le 2022 Fa'ailoga-Manumalo su'esu'ega lomiga e uiga i faamalositino ma le mafaufau: Gaoioiga Faaletino ma Ala o Suiga Cognitive i Tagata Matutua: Mayo Clinic Study of Aging

Tusitala o Fa'ailoga Fa'ama'i Alzheimer

Taumafa i meaʻai maloloina

mālōlōina mea'ai e lelei mo le soifua maloloina o lou fatu ma sulugatiti, ma e taua i lou fai'ai. O le MIND fa'alavelave mo le pa'u o le fai'ai e fa'atino ai taumafa fa'ata'atia e lua ma le fa'atatau i mea'ai e iai a'afiaga fa'apitoa i le fai'ai. E ui lava o loʻo iai pea le tele o suʻesuʻega e faʻamaeʻaina, o le taumafa a le MIND na matua faʻaititia lamatiaga Alzheimer mo le tele o tagata matutua o lo'o pipii lelei i le faiga. E masani lava ole taumafa ole MIND e aofia ai le aiina o fualaau aina, nati, fualaau faisua ma cereals ma e mafai ona fesoasoani i isi faafitauli o mafaufauga.

Mafaufau Mea'ai Fa'amanatu Soifua Maloloina

O nisi o mea'ai e fa'aleleia ai le mafaufau e aofia ai i au mea'ai:

-Blueberries

-Avokato

-Nati

-Samoa

-Lau uliuli lanu meamata

-Tomato

-Rmoni

- Kari mea manogi

- Saito atoa

-Suauu olive

- Moamoa e leai ni pa'u

-Aano o manu mumu

O a mea'ai e 3 e tau ai le leiloa o le mafaufau?

O vine, i'a, ma lau lanu meamata e tolu lelei mea'ai e fa'afefe ai mafaufauga pupuu leiloa. E selau o suʻesuʻega suʻesuʻe ua fa'amaonia e fesoasoani nei mea'ai i le fa'alauteleina o le fai'ai.

Taofi lou mafaufau

Faaauau ona aoao. Tumau fa'atasi. O le faaosofia o le mafaufau e taofia ai le maloloina le mafaufau faapea foi le faamalositino e faatumauina ai le tino fetaui. Taumafai e auai i gaoioiga aʻoaʻoga e te le malamalama i ai, o le tele o fomaʻi e taumafai e aʻoaʻoina se mea fai musika fou fa'aosofia moni lava neu i le fai'ai e fausia ni feso'ota'iga fou. Aoao gagana. Saili se mea e te le'i faitauina muamua! Fai ni a'oa'oga musika fa'alelei. Fegalegaleaiga ma tagata o le aiga e lelei mo se tagata e le lelei ma puipuia le atuatuvale ma le atuatuvale e ono mafua ai le leiloa o le mafaufau. Aumai se uo. Volenitia mo fa'alapotopotoga fa'apitonu'u, auai i kalapu, pe alu i fafo i le fale fa'afiafia.

E tele ta'aloga manatua o lo'o maua i luga o le initaneti ma i totonu o faleoloa app. Taaloga e taulai atu i le gauai, fofo-faafitauli, ma manatu e mafai ona fesoasoani ia ma'ai lou mafaufau mo tagata matutua. O nisi ta'aloga sili e fa'ata'ita'i ai:

-Fa'asagatau

-Sudoku

-Mahjong

-Su'ega o le mafaufau

Tumau fa'atasi ma fa'aleleia fegalegaleaiga fa'aagafesootai

Kata ma Kalapu Tusi taofi lou mafaufau toaga ma agafesootai. O le tele o fesoʻotaʻiga faʻaagafesootai e maua e tagata, o le lelei foi lea o le faʻasaoina o latou neural networks. Fegalegaleaiga lautele fesoasoani i manatuaga faʻapea foʻi lagona! E foliga mai o le faʻafitauli o loʻo faʻateleina e ala i le faʻaesea faʻaagafesootai i totonu o i latou o loʻo faʻaesea. O lagona fa'anoanoa e mafai ona mafua ai le tu'inanau. E taua la le tausia o se vaaiga lelei ma fa'aagafesootai a'o e matua.

Maua fa'aagafesootai e ala i feso'ota'iga ma i matou i luga o fa'asalalauga fa'aagafesootai? @MemTrax

Laa i luga

Savali 30 minute uma aso e mafai ona fesoasoani i lou soifua maloloina faalemafaufau ma le tino. O fa'amalositino fa'aletino e ono iai sona a'afiaga lelei ile soifua maloloina ole mafaufau i le faagasologa o le matua, fai mai se tagata suʻesuʻe mai le Iunivesite o Georgetown. O fa'amalositino e fesoasoani e fa'aitiitia ai mea e ono o'o atu ai i le manatua leiloa. O togafitiga fa'alesoifua maloloina e masani ona aofia ai fa'amalositino e fa'ate'a ai le tu'inanau, Alzheimer maʻi,

O le savali o se tasi lea o faamalositino sili e mafai ona e faia mo lou tino ma lou mafaufau. E maualalo le a'afiaga, faigofie ona fai, ma e mafai ona faia i soo se mea. Ma ua aliali mai, e lelei foi le savali mo lou soifua maloloina faalemafaufau.

O le savali ua faʻaalia e fesoasoani e faʻaitiitia le atuatuvale ma le popole, faʻaleleia lagona, ma faʻateleina lagona o le soifua manuia. E mafai foi ona fesoasoani le savali faaleleia le manatua fa'afitauli ma galuega fa'atino. O se suʻesuʻega e tasi na iloa ai o le savali e mafai ona fesoasoani e faʻagesegese le alualu i luma o le tuinanau.

O lea alu i fafo ma amata su'esu'e lou pitonu'u i vae! Ma afai o lo'o e su'eina sina fa'aosofiaga fa'aopoopo, taumafai e auai i se vaega savali po'o sainia mo se savaliga alofa e pei o le 2022 Walk to End Alzheimer's lagolagoina e le non-profit The Alzheimer's Association. O le savali o se auala lelei e fai ai ni faamalositino ma maua ni uo fou—ma e ono fesoasoani ai ia te oe fa'agaoioi lou fai'ai ma lou tino a o e matua (e le gata mo tagata matutua!).

Taofi Sikaleti

Afai e taofi e tagata o le lalolagi le ulaula tapaa o le a avea ma mea sili ona maloloina, aoga mo tagata soifua, po o ai lava e faafaigofieina o le a alu i lalo i le talafaasolopito o se tala.

O le asu e mafua ai ona leiloa le manatua pe a tatou matutua. E sili atu mo tagata ulaula ona taofi le ulaula! O le ulaula e iai se a'afiaga leaga i lou fai'ai ma e ono tupu ai se ta'i la'ititi e tupu i se vaega la'ititi o le fai'ai. Fai se togafitiga lelei e suitulaga i le nicotine po'o togafitiga fa'afoma'i e tu'u tumau ai lau vaisu.

Aua le ulaula! O le ulaula e le gata e afaina ai ou mama, ae e afaina ai foi lou mafaufau. O le ulaula o se tasi lea o mafuaʻaga autu o le leiloa o le manatua ma le mautonu. Afai o oe o se ulaula, o le tu'u o se tasi lea o mea sili e mafai ona e faia mo lou mafaufau. Aloese mai fualaau faasaina.

Taofi le faamamafa

O le lagona o le popole e aʻafia ai le faiʻai, "o le tala lea a Turner. I totonu o tagata cortisol e sili atu ona faigata le toe maua mai o faʻamatalaga. Taumafai e malolo e ala i le tuʻufaʻatasia o auala malolo e pei o le mafaufau loloto, yoga.

Pe a tatou popole, e mafai ona oo atu ai i faafitauli o le mafaufau. E aafia ai le popole le faiʻai i le tele o auala, ma o se tasi o na auala o le faʻaleagaina o le mafaufau, faʻalavelaveina le moe, ma mafua ai le atuatuvale. Afai e te manaʻo e teu lau manatua ma'ai ma taofia le tu'inanau, o su'esu'ega e ta'u mai ai e taua le sailia o ni auala e malolo ai ma fa'aitiitia ai le fa'alavelave i lou olaga e fai ma togafitiga.
Fautuaga mo le fa'aitiitia o le fa'alavelave:

-Faailoa mea e mafua ai ona e popole ma taumafai e aloese mai ai i le tele e mafai ai.

- Faʻataʻitaʻi auala malolo e pei o le mafaufau loloto, yoga, poʻo le manava loloto.

-Faamalositino e le aunoa.

- Faʻaalu taimi ma uo ma aiga

- Su'e se mea e fiafia i ai po'o se gaioiga e fa'amalieina ai oe

Aua'i Lou Fai'ai

E pei ona ia fai mai, faaletino e fesoasoani foi le faamalositino i le soifua maloloina o le mafaufau. Ta'alo taaloga kata, faitau tusi, matamata i le soka faʻatasi pe faʻaaoga polokalame faʻaaʻoaʻo faiʻai. E fesoasoani i galuega faigata o le mafaufau.

Matou te faʻamoemoe na fesoasoani nei fautuaga i le malamalama i le auala e taofi ai le leiloa o le manatua. Afai o lo'o e popole ile leiloa manatua, talanoa ile foma'i. E mafai ona latou fesoasoani ia te oe e fuafua pe iai se mafuaaga e popole ai ma avatu ia te oe punaoa e te manaʻomia e tausia ai lou mafaufau maloloina.

O nisi nei o mea e mafai ona e faia e fesoasoani ai e taofi le leiloa o le manatua. Mo nisi fa'amatalaga, talanoa i lau foma'i. E lelei ae ave a Su'ega manatua MemTrax, lolomi fa'ai'uga ma fa'aoga lena e amata ai le talanoaga. Ua oo i le taimi e toe pulea ai e tagata o latou tulaga soifua maloloina malamalama ma fa'amautu a tatou faiga fa'alesoifua maloloina mo le 'alo'ese mai lenei mataupu taua tele.

I le faaiuga:

O le gau o le mafaufau, fa'aitiitia le mafaufau, ma le tu'inanau e tatau ona i luma ma totonugalemu o talanoaga tetele uma a'o o'o atu le faitau aofa'i o tagata matutua i le tuai o taamilosaga o le olaga. O le tele o taimi, o nei autu taua e aloese mai ai seia oo ina tuai tele. Matou e tatau ona amata talanoa e uiga i le leiloa o le mafaufau ma le faʻaitiitia o le mafaufau faʻaalia ma le faʻamaoni i lo tatou soifua maloloina ma auaunaga mo tagata, ma galulue e saili fofo e tausia ai le soifua maloloina ma le fiafia o tatou tagata matutua!

O a mai lou manatua i lenei aso?

Manatua Suʻega

Faʻafeiloaʻi, o loʻu igoa o John Wesson Ashford MD, Ph.D. ma sa tatou faia le Su'ega manatua MemTrax e fesoasoani ia te oe e su'e suiga ile mafaufau pu'upu'u ma le galue ole fai'ai. Ou te fautuaina le suʻeina o le suʻega i masina taʻitasi, vaiaso, poʻo aso uma mo faʻamatalaga sili ona saʻo.

memtrax_icons_01

Ose auala malie e su'e ai lou soifua maloloina ole fai'ai

O loʻo i ai i le MemTrax meafaigaluega suʻega e fiafia e faʻaaoga, pei o se taʻaloga manatua. Fai ni nai malie ae taofi lou fai'ai soifua maloloina.

memtrax_icons_02

Su'e lou alualu i luma ma fa'atusatusa i'uga

A e faʻaogaina le MemTrax i le aluga o taimi, e te mauaina se ata o le faʻafefea o lau mafaufau failele ua suia a o e matua.

memtrax_icons_03

Maua ni fautuaga e faaleleia atili ai lou soifua maloloina ole fai'ai

Maua mai i lea taimi ma lea taimi i lau imeli fautuaga manaia ma manatu e tausia ai lou mafaufau i se tulaga lelei.