Mitundu ya Zokumbukira

Pali mitundu yambiri ya kukumbukira. Kukumbukira kwamtunduwu kumagwira ntchito inayake potithandiza kukumbukira zambiri. Ngati mukufuna kuphunzira za mitundu yosiyanasiyana ya kukumbukira mwatsatanetsatane timalowa m'nkhaniyi mozama - Mitundu Yosiyanasiyana ya Memory.

The Human Memory Systems

Kukumbukira kwaumunthu ndikochititsa chidwi, ndipo asayansi akugwirabe ntchito kuti amvetsetse zovuta zake ndi luso lake. Memory ingagawidwe mokulira m’magulu atatu: kukumbukira ntchito, kukumbukira kwakanthaŵi kochepa, ndi kukumbukira kwanthaŵi yaitali.

Kodi kukumbukira kukumbukira kwaumunthu kumagwira ntchito bwanji?

Chikumbutso chogwira ntchito ndi pomwe chidziwitso chimakonzedwa mwachangu ndikusinthidwa. Kukumbukira kwakanthawi kochepa ndiko komwe chidziwitso chimasungidwa kwakanthawi, mwachitsanzo, mukamabwereza nambala yafoni kuti mukumbukire. Chikumbukiro cha m'maganizo chimakumbukira chidziŵitso chodziŵika kupyolera m'maganizo, monga kumveka kwa mawu a munthu kapena kuona nkhope. Tikamakumbukira kukumbukira, nthawi zambiri amadutsa magawo onsewa asanasungidwe m'makumbukiro a nthawi yayitali.

Kufotokozera Kwanthawi Yaifupi Kukumbukira

Kukumbukira kwakanthawi kochepa, komwe kumadziwikanso kuti kukumbukira ntchito, ndi mtundu wa kukumbukira komwe kumatithandiza kukumbukira ndikusintha chidziwitso kwakanthawi kochepa. Kukumbukira kumeneku ndikofunikira pa ntchito za tsiku ndi tsiku monga kukumbukira nambala yafoni nthawi yayitali kuti muyimbe kapena kukumbukira zomwe muyenera kugula ku golosale.

Kukumbukira kwakanthawi kochepa kumakhulupirira kuti kumasungidwa mu prefrontal cortex ndi hippocampus yaubongo. Kukumbukira kwakanthawi kochepa kumakhala kozungulira zinthu zisanu ndi ziwiri, kuphatikiza kapena kuchotsera ziwiri. Izi zikutanthauza kuti munthu amatha kukumbukira pakati pa zinthu zisanu ndi zisanu ndi zinayi nthawi imodzi.

Kutalika kwa kukumbukira kwakanthawi kochepa kumaganiziridwanso kukhala kochepa. Lingaliro lina limasonyeza kuti kukumbukira kwakanthawi kochepa kumatha kusunga zambiri mpaka masekondi 30. Komabe, kafukufuku wina wasonyeza kuti anthu amatha kukumbukira zambiri kwa nthawi yaitali ngati atafunsidwa kuti agwire ntchito inayake, monga kubwereza zomwezo mokweza kapena kuzigwiritsa ntchito kuthetsa vuto.

Njira imodzi yoganizira za kukumbukira kwakanthawi kochepa ili ngati kope lamalingaliro. Imatithandiza kulemba nkhani zingapo kuti tidzazigwiritse ntchito m’tsogolo. Komabe, ngati sitingasamutsire zomwe timakumbukira kwakanthawi kochepa kuzikumbukira kwakanthawi, zidzaiwalika.

Kufotokozera za Kukumbukira Kwanthawi yayitali.

Pali mitundu itatu yayikulu ya kukumbukira kwanthawi yayitali: zokumbukira zanthawi yayitali, zokumbukira za episodic, ndi machitidwe.

Memory Semantic imatanthawuza kusonkhanitsa kwa chidziwitso chonse cha dziko lapansi. Izi zikuphatikizapo chidziwitso cha malingaliro, malingaliro, ndi zenizeni. Kukumbukira kumeneku kumatithandiza kudziwa chomwe mpando ndi momwe tingaugwiritsire ntchito.

Episodic memory imatanthawuza zomwe takumana nazo komanso kukumbukira kwathu. Kukumbukira kumeneku kumatithandiza kukumbukira zimene tinachita dzulo kapena kumene tinapita kutchuthi chaka chatha.

Memory Procedural ili ndi udindo pakutha kwathu kuphunzira maluso atsopano ndikuchita ntchito zinazake. Kukumbukira kumeneku kumatithandiza kumanga nsapato, kukwera njinga, kapena kuyendetsa galimoto.

Mitundu itatu yonse ya kukumbukira kwanthawi yayitali ndiyofunikira pa moyo wathu watsiku ndi tsiku. Popanda kukumbukira semantic, sitingathe kulankhulana ndi ena kapena kumvetsetsa dziko lotizungulira. Memory episodic ndi yofunika kuti tikhale ndi moyo wabwino ndipo imatithandiza kulumikizana ndi ena. Kukumbukira kwadongosolo ndikofunikira kuti tichite ntchito zambiri zomwe timazitenga mopepuka.

Ngakhale kuti mitundu yonse itatu ya kukumbukira kwanthawi yayitali ndiyofunikira, kukumbukira kwa semantic ndi episodic ndi komwe kumawerengedwa bwino kwambiri. Ochita kafukufuku amakhulupirira kuti kukumbukira njira kungakhale kovuta kwambiri kuphunzira chifukwa nthawi zambiri kumakhala kosamveka, kutanthauza kuti sitidziwa luso kapena chidziwitso chomwe tapeza.

Kaya ndi semantic, episodic, kapena procedural, zokumbukira zonse zanthawi yayitali zimasungidwa muubongo. Malo enieni a zikumbukirozi sizikudziwikabe, koma asayansi amakhulupirira kuti zimagawidwa mu cortex. Kortex ndi gawo lakunja la ubongo ndipo limagwira ntchito zambiri zapamwamba, monga chilankhulo komanso kupanga zisankho.

Ntchito Zokumbukira Zogwira Ntchito Zafotokozedwa

Mwina mumadziwa mawu oti "kukumbukira ntchito" kuyambira masiku anu kusukulu. Memory Memory ndi mtundu wa kukumbukira komwe kumakupatsani mwayi wosunga chidziwitso nthawi yayitali kuti mugwiritse ntchito. Ndizomwe zimakulolani kukumbukira nambala yafoni motalika kokwanira kuti muyimbe kapena kukumbukira malangizo otalika kuti muyitsatire.

Ndizofunikira pa ntchito za tsiku ndi tsiku koma zimatha kukhala zofunikira m'kalasi. Zili choncho chifukwa ophunzira ayenera kukumbukira zinthu kwa nthawi yaitali kuti amvetse komanso kuzigwiritsa ntchito pa ntchito yawo.

Memory Memory, ndi mtundu wa kukumbukira komwe kumakupatsani mwayi wosunga chidziwitso kwakanthawi kochepa kuti mugwiritse ntchito. Kukumbukira kumeneku ndikofunikira pa ntchito za tsiku ndi tsiku monga kukumbukira nambala yafoni kapena kutsatira malangizo.

Kukumbukira kwakumbuyo

Zikumbukiro zomveka zimakumbukira zochitika zina, monga zomwe timawona, kumva, kumva, kapena kununkhiza. Siziphatikiza kukonzanso ndikuzimiririka mwachangu pokhapokha zitakhala "zosungidwa" kukhala kukumbukira kwakanthawi kochepa kapena kwakanthawi.

Chikumbukiro Chosakhazikika

Zikumbukiro zosamveka, zomwe zimatchedwanso kukumbukira kosalephereka, ndi mtundu wa kukumbukira kwanthawi yayitali komwe sikufuna kuganiza mozindikira kuti kubwezeretsedwe. Ndi mtundu wa kukumbukira komwe timagwiritsa ntchito pochita maluso kapena ntchito zomwe zangochitika zokha, monga kukwera njinga kapena kumanga nsapato.

Kukumbukira Momveka Bwino

Kukumbukira momveka bwino kumatanthawuza mtundu wa kukumbukira kwa nthawi yayitali komwe kumatithandiza kukumbukira zambiri. Zokumbukira momveka bwino zimaphatikizapo kukumbukira anthu, malo, zochitika, ndi zochitika. Zokumbukira za Semantic ndi mtundu wa kukumbukira kosamveka komwe kumasunga chidziwitso chambiri padziko lapansi, monga mayina amayiko kapena likulu la United States. Episodic memory ndi mtundu wina wa kukumbukira kosamveka komwe kumasunga zochitika zinazake m'miyoyo yathu, monga tchuthi kapena phwando lobadwa.

Iconic Memory

Ndi mtundu wa kukumbukira kwamalingaliro komwe kumakhudzana ndi chidziwitso chowoneka. Katswiri wodziwa zamaganizo Ulric Neisser adayambitsa koyamba mu 1967. Anapeza kuti ophunzira amatha kukumbukira molondola chithunzi chomwe adachiwona kwa ma milliseconds ochepa chabe.

Komabe, kukumbukira kwachidziwitso sikuli kwangwiro. Kafukufuku wa Sperling (1960) adapeza kuti anthu amangokumbukira zinthu zinayi kuchokera pamndandanda wa khumi ndi awiri omwe adaperekedwa kwa masekondi ochepa chabe.

Ngakhale kukumbukira kwathu kodziwika bwino sikokwanira, ndi gawo lofunikira la momwe timasinthira ndikukumbukira zambiri. Zimatithandiza kusunga mwamsanga zinthu zooneka kuti tidzazipeza pambuyo pake.

Autobiographical Memory.

Autobiographical memory ndi kukumbukira kwathu zochitika zenizeni zomwe zatichitikira. Kukumbukira kwamtunduwu nthawi zambiri kumakhala kowoneka bwino komanso komveka bwino. Tingakumbukire zochitika zimenezi’ za ndani, chiyani, kuti, liti, ndi chifukwa chiyani. Zokumbukira za mbiri yakale nthawi zambiri zimakhala zosangalatsa- monga kupsompsona koyamba kapena kumaliza maphunziro. Koma zingakhalenso zovulaza, monga ngozi ya galimoto kapena imfa ya wokondedwa.

Memory Echoic.

Echoic memory ndiye kukumbukira kwathu zokondoweza zamakutu - zomwe timamva. Imaganiziridwa kuti imatha mpaka masekondi anayi. Kukumbukira kwamtunduwu ndikofunikira pazinthu monga kutsatira zokambirana ndi kukumbukira mawu ochenjeza. Nthawi zambiri amafaniziridwa ndi chojambulira- zimangotengera mphindi zochepa kusunga chidziwitsocho.

FAQ

Kodi timakumbukira bwanji?

Pali mitundu itatu ya kukumbukira: kukumbukira kwaulere, kukumbukira kukumbukira, ndi kukumbukira kosalekeza. Kumveka, si zabwino.

Kukumbukira kwaulere ndi pamene timayesetsa kukumbukira mndandanda wa zinthu popanda zizindikiro. Kukumbukira mwatcheru ndi pamene tapatsidwa chidziwitso kapena chidziwitso kutithandiza kukumbukira zambiri. Kukumbukira kwachinsinsi ndi pamene tiyenera kukumbukira zinthu mu dongosolo linalake.

Madera osiyanasiyana aubongo amakhala ndi ntchito zosiyanasiyana zokumbukira. Hippocampus imayang'anira kukumbukira kwanthawi yayitali komanso kuyenda kwa malo. The amygdala ndi udindo kukumbukira maganizo. Prefrontal cortex imayang'anira kukumbukira ntchito komanso kukumbukira kwakanthawi kochepa.

Ndi mbali ziti za ubongo zomwe zimagwirizanitsidwa ndi kukumbukira kukumbukira?

Hippocampus ndi gawo la ubongo lomwe limalumikizidwa kwambiri ndi kukumbukira kukumbukira. Chigawo ichi cha ubongo ndi udindo kwa kusungidwa kwa nthawi yayitali kwa kukumbukira. Amygdala ndi gawo lina la ubongo lomwe lingakhudze kukumbukira kukumbukira. Mbali imeneyi ya ubongo imayang'anira mayankho amalingaliro ndipo imatha kukhudza momwe munthu amakumbukira chochitika.

Kodi zokumbukira zina ndi zolondola kuposa zina?

Zikuoneka kuti pali mitundu yosiyanasiyana ya kukumbukira, ndipo ena ndi olondola kuposa ena. Mwachitsanzo, kukumbukira kukumbukira ndi pamene mungathe kukumbukira chinachake popanda zizindikiro. Kukumbukira kwamtunduwu nthawi zambiri sikukhala kolondola kwambiri poyerekeza ndi mitundu ina chifukwa kumatengera kukumbukira kwanu zomwe zinachitika.

Kodi tingawongolere luso lathu lokumbukira kukumbukira?

Yankho ndi lakuti inde; tikhoza.

Ubongo wathu umagwiritsa ntchito mitundu itatu ya chidziwitso cha zomverera: zowoneka, zomveka, ndi zachibale. Mtundu uliwonse wa chidziwitso cha zomverera umakonzedwa mosiyana ndi ubongo wathu.

Kukumbukira kwakanthawi kochepa kumatanthawuza zinthu zomwe timawona. Ubongo wathu umagwiritsa ntchito zidziwitso zowoneka mosiyana ndi zomwe timamva kapena zachibale. Tikamaona chinachake, ubongo wathu umapanga chithunzithunzi cha chinthucho. Chifaniziro chamaganizo ichi chimasungidwa mu kukumbukira kwathu kwa nthawi yochepa.

Kukumbukira kwakanthawi kochepa kumatanthawuza zinthu zomwe timamva. Zathu ubongo imapanga zidziwitso zamakutu mosiyana ndi zidziwitso zowoneka kapena zachibale. Tikamva chinachake, ubongo wathu umaimira mawuwo. Kuyimira m'maganizo kumeneku kumasungidwa mu kukumbukira kwathu kwakanthawi kochepa.

Kinesthetic kukumbukira kwakanthawi kochepa kumatanthawuza zinthu zomwe timamva. Ubongo wathu umagwiritsa ntchito chidziwitso cha kinesthetic mosiyana ndi zomwe timawona kapena kumva. Pamene ife kumva chinachake, ubongo wathu mowoneka umayimira kukhudzidwa. Kuyimilira kwamalingaliro uku kumasungidwa mu kukumbukira kwathu kwakanthawi kochepa.

Kodi mitundu yosiyanasiyana ya kukumbukira kukumbukira ndi iti?

Njira imodzi yokumbukira kukumbukira ndi kukumbukira zithunzi kapena kukumbukira kwa eidetic. Izi zimachitika pamene munthu amatha kukumbukira chithunzi mwatsatanetsatane atangochiona kamodzi kokha. Akuti pakati pa awiri kapena khumi mwa anthu XNUMX alionse ali ndi luso limeneli.

Mtundu wina wa kukumbukira kukumbukira umatchedwa ntchito zovuta, zomwe zimatanthawuza luso la kukumbukira momwe mungachitire chinachake mutachiwona kamodzi. Kaŵirikaŵiri kukumbukira kumeneku kumawonekera paubwana pamene ana amaphunzira kumanga nsapato zawo kapena kukwera njinga.

Komabe, sikuti zikumbukiro zonse zimapangidwa mofanana. Ena masewera abwino a masamu zingathandize ubongo wanu. Anthu ena amavutika kukumbukira zinthu, zomwe zimapangitsa kuti zikhale zovuta kukumbukira ngakhale ntchito zosavuta. Kulephera kukumbukira zinthu kungayambitsidwe ndi zinthu zosiyanasiyana, monga zaka, kupwetekedwa mtima, ndi matenda.